GÝRÝÞ ve AMAÇ: Bu retrospektif çalýþmanýn amacý; periapikal lezyonlu diþlerin kök kanal tedavisi (KKT) öncesi ve sonrasý uzun dönem takipleri sonucu deðiþen fraktal boyut (FB) deðerlerini karþýlaþtýrarak iyileþme dönemindeki kemik remodelasyonunun FB’a etkisini deðerlendirmektir. Bu amaçla, KKT uygulanan hastalarýn pre-op ve post-op panoramik radyografileri üzerinde FB analizi yapýlmýþtýr.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Sistemik ya da periodontal problemi olmayan, asemptomatik apikal periodontitis ya da fistülü bulunan, 2 mm’den büyük 5 mm’den küçük, sýnýrlarý belirgin periapikal lezyonlarýn söz konusu olduðu kök kanal tedavileri tamamlanmýþ 20 vaka çalýþmaya dahil edilmiþtir. Tedavi öncesi ve tedaviden 1 yýl sonra alýnan panoramikler üzerinde ilgili diþ bölgesinde White and Rudolph tarafýndan tasarlanan yöntem ile FB analizi gerçekleþtirildi.
BULGULAR: FB sonucu elde edilen tedavi öncesi ortalama FB deðeri 1,4054, KKT’den 1 yýl sonra alýnan takip radyografilerinden elde edilen ortalama FB deðeri 1,3660 idi. KKT öncesi ve sonrasýnda hastalardan alýnan panoramik radyografilerde apikal lezyonun komþuluðundaki trabeküler kemiðin mikro yapýsý FB metoduyla deðerlendirilmiþ ve sonuçlar istatistiksel olarak anlamlý bulunmuþtur.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Periapikal iyileþmenin takibinde FB analizinin faydalý bir yöntem olduðu söylenebilir ancak üç boyutlu görüntüleme kullanýlarak yeni çalýþmalarýn yapýlmasý daha faydalý olacaktýr.

INTRODUCTION: The present retrospective analysis aims to assess the effect of bone remodeling in the healing period on FD by comparing the fractal dimensions (FD) of teeth, which have periapical lesion, before root canal treatment (RCT) and after long-term follow-up. For this purpose, FD analysis was performed on the pre-op and post-op panoramic radiographs of RCT patients.
METHODS: 20 cases having no systemic or periodontal problem, having asymptomatic apical periodontitis or fistula, having dimension between 2mm and 5mm, having well-circumscribed periapical lesions, and having completed root canal treatment were involved in the study. FD analysis on the teeth by using pre-treatment panoramic radiographs and those taken 1 year after the treatment was performed using the method developed by White and Rudolph.
RESULTS: The pretreatment value determined using FD was 1.4054, whereas the value obtained from radiographs taken 1 year after RCT was 1.3660. The micro structure of trabecular bone adjacent to the periapical lesion was analyzed with FD method by using panoramic radiographs taken and after RCT and the results were found to be statistically significant.
DISCUSSION AND CONCLUSION: It can be stated that FD analysis is a useful method in monitoring the periapical healing and further studies using 3D imaging would be more beneficial.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Bu in vitro çalýþmanýn amacý kahve ve kýrmýzý þarabýn mikro-hibrit (G-aenial;GC), hibrit (Fantasista;Sun Med.), nano-hibrit (GrandioSO;VoCo), nano-seramik (CeramX Duo;- Dentsply Sirona) ve mikrofil (Metafil CX;Sun Medikal) yapýdaki rezin kompozit materyalleri ile nano-seramik hibrit CAD/CAM (Grandio Blocs;VoCo) materyalinin renk stabilitesi üzerine etkisini incelemektir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalýþmada beþ farklý rezin kompozit materyalinden metal kalýplar kullanýlarak 8x2 mm boyutlarýnda 30’ar örnek hazýrlandý. Nano-seramik hibrit CAD/CAM örnekleri ise bloklardan kesilerek (10x2x2mm) elde edildi (n=30). Tüm örneklerin baþlangýç L*a*b* deðerleri spektrofotometreyle ölçüldü ve her bir materyal grubu rastgele yapay tükürük (kontrol), kahve ve kýrmýzý þarap olmak üzere 3 gruba ayrýldý (n=10). Kahve ve kýrmýzý þarap örnekleri 6 saat solüsyonda ve 18 saat yapay tükürükte, kontrol grubundaki örnekler ise 24 saat yapay tükürükte bekletildi. 1. ve 2. haftalarýn sonunda örneklerin L*a*b* ölçümleri tekrarlandý. Renk deðiþimi CIEL*a*b* (ΔE) ve CIEDE2000 (ΔE00) renk deðerlendirme sistemlerine göre deðerlendirildi. Sonuçlar istatistiksel olarak baðýmlý örneklem t-testi, iki yönlü varyans analizi ve post hoc Tukey testi kullanýlarak karþýlaþtýrýldý (α=0,05).
BULGULAR: Tüm materyallerde, kontrol grubunda gözle algýlanabilir düzeyde renklenme görülmezken, 1. hafta sonunda kýrmýzý þarapta, 2. hafta sonunda ise kýrmýzý þarap ve kahvede belirgin düzeyde renk deðiþimi gözlendi. 2. hafta sonunda kahve solüsyonunda istatistiksel olarak en yüksek ΔE deðerleri Fantasista'da, kýrmýzý þarapta ise Fantasista ve G-aenial’da saptandý (p<0,05).
TARTIÞMA ve SONUÇ: Renklendirici içecekler farklý yapýdaki rezin kompozit materyallerinde klinik olarak kabul edilebilir sýnýrlarýn üstünde renk deðiþimine neden olurken kýrmýzý þarap renk stabilitesini en fazla etkileyen içecek olmuþtur. Mikrofil, nano-hibrit, nano-seramik kompozitler ve nano-seramik hibrit CAD/CAM blok, renk stabilitesi açýsýndan mikro-hibrit ve hibrit kompozitlere göre daha baþarýlý bulunmuþtur.

INTRODUCTION: The aim of this study was to evaluate the effect of coffee and red wine on the color stability of micro-hybrid (G-aenial;- GC), hybrid (Fantasista;Sun Medical), nano-hybrid (Grandio- SO;VoCo), nano-ceramic (CeramX Duo;Dentsply Sirona) and microfill (Metafil CX;Sun Med) resin composites and nano-ceramic hybrid CAD/CAM material (Grandio Blocs;VoCo).
METHODS: Samples (8x2mm) were prepared from five different resin composites and nano-ceramic hybrid CAD/CAM samples (10x2x2mm) were prepared by cutting from blocks (n=30). The initial L*a*b* values were measured by spectrophotometer. Each group was randomly divided into 3 subgroups as artificial saliva (control), coffee and red wine (n=10). Control group was stored in artificial saliva while experimental groups were immersed in solutions for 6 hours and kept in artificial saliva for 18 hours. Values were re-measured after 1-week and 2-week. Color change was calculated with CIEL*a*b* (ΔE) and CIEDE2000 (ΔE00) formulas. Statistical analyses were performed by paired samples t-test, two-way ANOVA and post hoc Tukey test (α=0.05).
RESULTS: While there was no perceptible discoloration in all materials in control group, significant changes were observed in red wine after one week and in both red wine and coffee after two weeks. The highest ΔE values in coffee solution were found in Fantasista, and in red wine Fantasista and G-aenial (p<0.05).
DISCUSSION AND CONCLUSION: While staining beverages caused discoloration above clinically acceptable limits on different types of resin composites, red wine was the beverage affected the color stability the most. Microfill, nano-hybrid, nano- ceramic composites and nano-ceramic hybrid CAD/ CAM block were found more resistant to color change than micro-hybrid and hybrid composites.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Visagizm konseptinin, diþ hekimlerine sadece estetik yönden deðil ayný zamanda hastayý duygularý, kiþilik algýsý, davranýþlarý ve özgüveni üzerinden deðerlendiren psikososyal açýdan da yaklaþým saðlayarak restorasyonlarý tasarlama imkâný saðladýðý iddia edilmektedir. Bu çalýþmada, Visagizm konsepti uyarýnca yapýlan psikososyal analiz sonuçlarý ile hastalarýn doðal diþ formlarý arasýndaki iliþkinin deðerlendirilmesi amaçlanmýþtýr.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Elli adet katýlýmcýya Visagizm konseptine göre psikososyal analiz yapýlabilmesi için 50 soruluk bir anket uygulandý. Bununla beraber, katýlýmcýlardan üst anterior diþlerinin tamamýnýn belirgin þekilde görünebildiði fotoðraflarý çekildi. Bu fotoðraflar üzerinden katýlýmcýlarýn diþ formlarý iki farklý hekim tarafýndan kör biçimde sýnýflandýrýldý. Katýlýmcýlarýn anket sonucunda çýkan psikososyal kiþilik tipleri sonucu olmasý gerektiði düþünülen diþ formlarý ile hekimler tarafýndan belirlenen doðal diþ formlarý arasýndaki uyum deðerlendirildi.
BULGULAR: Katýlýmcýlarýn psikososyal analiz sonuçlarý 3 (%6) melankolik, 22 (%44) neþeli, 7 (%14) neþeli-asabi, 15 (%30) neþeli- melankolik ile 3 (%6) neþeli-sakin olarak tespit edildi. Fotoðraflar üzerinden yapýlan deðerlendirmeler sonucunda ise diþ formlarý 10 (%20) oval, 4 (%8) üçgen, 18 (%.36) dikdörtgen ve 18 (%.36) kare olarak belirlendi. Katýlýmcýlarýn psikososyal analiz sonuçlarý neticesinde beklenen diþ formlarý ve doðal diþ formlarý arasýnda istatistiksel olarak anlamlý bir iliþki bulunamamýþtýr (p<0,005).
TARTIÞMA ve SONUÇ: Vigagizm konsepti günümüzde henüz çok yeni bir yaklaþým olup, bireyler üzerindeki pratik uygulamalarý primitif düzeydedir. Ýlerleyen zamanlarda, bu konu üzerine farklý sosyoekonomik çevrelerde daha fazla örneklem sayýsý kullanýlarak çalýþmalar yapýlmasý sonuçlarýn doðrulanmasý adýna yol gösterici olacaktýr.

INTRODUCTION: The Visagism concept allegedly helps dental clinicians provide restorations that account not only for aesthetics, but also for the psychosocial features of the created image, which affect patients’ emotions, sense of identity, behaviour, and self-esteem. The aim of this study is to evaluate the relationship between the psychosocial features of The Visagism concept along with the patient’s natural tooth forms.
METHODS: A questionnaire of 50 questions was applied to 50 participants to perform psychosocial analysis according to the Visagism concept. In addition, dental photographs were taken from the participants, in which all the upper anterior teeth were clearly visible. Through these photographs, the natural tooth forms of the participants were blindly classified by two different dental clinicians. The relationship between the natural tooth forms and the dental composition determined by the temperaments of the participants were evaluated.
RESULTS: Psychosocial analysis questionnaire of participants were evaluated as 3 (%6) melancholic, 22 (% 44) sanguine, 7 (% 14) sanguine-choleric, 15 (%30) sanguinemelancholic and 3 (%6) sanguine-phlegmatic. After photographic analysis, natural teeth form of participants were classified as 10 (%20) oval, 4 (%8) triangular, 18 (%36) rectangular and 18 (%36) square. No statistically significant relationship was found between expected tooth forms by psychosocial analysis questionnaire and natural tooth forms of participants (p<0,005).
DISCUSSION AND CONCLUSION: Visagism concept is in very primitive state, so practical applications on individuals has not yet produced. The recommendations for further longitudinal studies on different socioeconomic backgrounds should be tried on a large population.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Konik ýþýnlý bilgisayarlý tomografi (KIBT) dental ve maksillofasiyal bölgedeki sert dokularý incelemek için günümüzde yaygýn olarak kullanýlmaktadýr. Bilgisayarlý tomografiye (BT) oranla radyasyon dozu daha düþük olmasýna raðmen geleneksel dental görüntüleme yöntemlerine kýyasla daha yüksek doza sahiptir. Bu çalýþmada Aðýz, Diþ ve Çene Radyolojisi A.D.’na gelen KIBT isteklerinin gerekçeleri ile birlikte deðerlendirilmesi amaçlanmýþtýr.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalýþmaya 1 Ocak 2018 ve 1 Ocak 2019 tarihleri arasýnda yapýlan KIBT istekleri dahil edildi. Yapýlan isteklerin hangi bölümlerden geldiði, hangi anatomik bölgeden alýndýðý ve ne gerekçe ile istendiði retrospektif olarak incelenip kaydedildi.
BULGULAR: Bölümümüze gelen toplam 670 KIBT isteði deðerlendirildi. Bu hastalardan 343’ü (%51) kadýn, 327’si (%49) ise erkek hastaydý. Görüntülerin %42'si (290) implant planlamasý nedeniyle istenmiþti. Tüm isteklerin %43'ü (277) Aðýz, Diþ ve Çene Cerrahisi A.D.’na aitti. KIBT görüntülerinin %32'si (214) maksillayý deðerlendirmek amacýyla istenmiþti.
TARTIÞMA ve SONUÇ: KIBT hem taný hem de tedavi planlamasý için sýklýkla ihtiyaç duyulan bir görüntüleme yöntemidir. Ancak hastalarýn ve personelin radyasyon maruziyetini en aza indirmek için gereksiz tetkiklerden kaçýnmak ve istekleri doðru bir þekilde gerekçelendirilmek oldukça önemlidir.

INTRODUCTION: Cone beam computed tomography (CBCT) is a widely used imaging modality for examining hard tissues in the dental and maxillofacial region. Although the radiation dose is lower than computed tomography (CT), it has a higher dose than conventional dental imaging methods. In this study, it was aimed to investigate the CBCT offers submitted to Department of Oral and Maxillofacial Radiology from any clinic with their justifications.
METHODS: CBCT offers which was made between January 1, 2018 and January 1, 2019 were included in the study. The department submitted to offer, the region examined and justification of the offer was retrospectively evaluated and recorded.
RESULTS: A total of 670 CBCT offers were examined. Of the patients, 343 (51%) were female and 327 (49%) were male. For implant surgery, 42% (290) of the orders were made. Most of the orders (43%, 277) belonged to Department of Oral and Maxillofacial Surgery. The orders from maxilla were 32% (214).
DISCUSSION AND CONCLUSION: CBCT is a frequently required imaging modality for both diagnosis and treatment planning. However, it is very important to avoid unnecessary investigations and to justify their offers properly in order to minimize radiation exposure of patients and staff.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Geliþen bilgi ve iletiþim teknolojisi, eðitim kurumlarýnda uzaktan eðitim teriminin ve yeni öðrenme materyallerinin ortaya çýkmasýna neden olmuþtur. Pandemi gibi öngörülemeyen durumlar geleneksel eðitimle birlikte uzaktan eðitimi bir seçenek olmaktan çok bir zorunluluk haline getirebilir. Bu çalýþmada, diþ hekimliði eðitimcilerinin zorunlu sosyal izolasyon önlemlerine uymak için uygulanan uzaktan eðitime yönelik algýlarýný deðerlendirmek amaçlanmýþtýr.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Bu çalýþmada Türkiye'deki çeþitli diþ hekimliði fakültelerindeki eðitimcilere 11 maddelik 5'li Likert ölçeði (Google Forms®) içeren 29 maddeden oluþan yapýlandýrýlmýþ bir e-anket uygulanmýþtýr ve toplam 140 tam yanýt alýnmýþtýr. Veriler T-testi, ANOVA ve faktör analizleri ile deðerlendirilmiþtir.
BULGULAR: Veriler eðitimcilerin e-öðrenme araçlarýný ve uzaktan eðitimi diþ hekimliði eðitimi için destekleyici bir araç olarak yararlý bulduklarýný göstermiþtir. Bununla birlikte, eðitimcilerin, öðrencileri internet ve dijital bilgi okuryazarlýðý konusunda yetkin bulmadýklarý görülmüþtür (faktör 3 ort = 2,9). Katýlýmcýlarýn çoðu (n = 87, % 62,1) sýnýfta yüz yüze öðretimle daha rahat bilgi aktarýmý yapabildiðini belirtirken, %72,3'ü (n = 102) sýnýfta daha iyi motive olduklarýný bildirmiþtir. Uzaktan eðitim algý ölçeðinin Cronbach alfa deðeri 0,69'dur. Faktör analizi ile dört alt boyut belirlendi. Sosyal medyadaki video kanallarýný eðitim verirken genellikle ve ara sýra kullandýklarýný söyleyen eðitimcilerin uzaktan eðitim puanlarý (ort = 3,58; SS = 0,44/ ort = 3,48; SS = 0,43), nadiren kullandýðýný belirten eðitimcilerden anlamlý düzeyde yüksekti (ort. = 3,17, SS = 0,37; p = 0,002/ p = 0,009).
TARTIÞMA ve SONUÇ: Uzaktan eðitimin diþ hekimliði eðitiminde tek baþýna kullanýlabilecek bir model olarak görülmediði belirlenmiþtir. Uzaktan eðitim ve e-öðrenme yöntemlerinin diþ hekimliði mesleki eðitiminde etkili olabilmesi için kurumlarýn mevcut eðitim programlarýný yeniden deðerlendirmeleri gerekmektedir.

INTRODUCTION: Developing information and communication technology have led to advent of distance education term and new learning materials in training institutions. Pandemic can turn distance education into a necessity along. The aim of this study was to evaluate the dentistry educators perceptions of distance education.
METHODS: In the current study, a structured e-questionnaire comprising 29 items, including a 5-point Likert scale with 11 items was administered to dental educators and a total of 140 complete responses were received. The data were evaluated by T-test, ANOVA and factor analysis.
RESULTS: The results showed that educators found e-learning tools and distance education useful as a supportive tool for dental education. However, educators did not find students competent in internet and digital information literacy (factor 3 mean = 2.9). Most participants (62.1%) stated that they transfer information more easily with face-to-face teaching in the classroom, while 72.3% were better motivated in the classroom. Cronbach’s alpha value of distance-education perceptions scale was 0,69. The distance education scores of the educators who said that they generally and occasionally use video channels in social media while teaching (mean = 3.58 / mean = 3.48) were significantly higher than the educators who stated that they rarely used them (p=0.002/p=0.009).
DISCUSSION AND CONCLUSION: It has been determined that distance education is not seen as a model that can be used alone in dentistry education. In order for distance education and e-learning methods to be effective in dentistry professional education, institutions need to re-evaluate their current education programs.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Dental korku ve anksiyete, hem diþ hekimlerini dental tedaviler sýrasýnda zorlamakta; hem de hastalarýn aðýz ve diþ saðlýðýný olumsuz yönde etkilemektedir. Bu çalýþmada Aðýz, Diþ ve Çene Cerrahisi lisans ve öðretim üyesi kliniklerine baþvuran hastalarýn sosyodemografik özellikleri, duygusal cevaplarý ve dental tecrübelerine göre dental anksiyete ve korku seviyelerindeki farklýlýklarýn incelenmesi ve tedavilerini yapan hekiminin tecrübesinin bu parametrelere etkisinin incelenmesi amaçlanmýþtýr.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalýþmada Aðýz, Diþ ve Çene Cerrahisi Anabilim Dalý lisans ve öðretim üyesi kliniklerine diþ çekimi için baþvuran hastalara 10 adet demografik bilgilerini ve daha öncekileri dental tecrübelerini sorgulayan, 11 adet dental korkuyu sorgulayan, 5 adet de dental anksiyeteyi sorgulayan sorular elektronik bir anket aracýlýðý ile tedavilerinden hemen önce yöneltilmiþtir. Normal daðýlýma uygunluk Kolmogorov- Smirnov ve Shapiro-Wilk testi ile incelenmiþtir.Dental korku ve anksiyete puanlarýnýn karþýlaþtýrýlmasýnda Mann-Whitney- U ve Kruskal Wallis testi kullanýlmýþtýr. Önem düzeyi p<0,05 olarak alýnmýþtýr.
BULGULAR: Lisans ve öðretim üyesi kliniklerine baþvuru tiplerine göre hastalarýn dental korku düzeylerindeki farklýlýklar istatistiksel olarak anlamlý bulunmuþ ve lisans kliniðinde daha yüksek olduðu tespit edilmiþtir (p=0,036).Hastalar cinsiyete göre dental korku ve anksiyete açýsýndan karþýlaþtýrýldýðýnda, erkeklerde her iki deðiþkenin de istatistiksel olarak anlamlý derecede daha yüksek seviyelerde olduðu tespit edilmiþtir (p=0,002;p<0,001).Yaþ gruplarýna göre dental korku düzeyinin en yüksek 45-54 yaþ grubundaki, en düþük 18-29 yaþ grubundaki hastalarda olduðu gözlenmiþtir(p=0,009).
TARTIÞMA ve SONUÇ: Dental korku açýsýndan tedavi olunan kliniðe göre bir fark gözlenirken, dental anksiyete açýsýndan bir farklýlýk gözlenmemiþtir. Çalýþmanýn sonucuna göre erkek hastalarýn dental anksiyete ve korku düzeylerinin daha yüksek olduðu ve 45-54 yaþ grubunun en yüksek dental korku seviyesine sahip olduðu gözlenmiþtir. Bu farklýlýklarýn geçmiþ dental tecrübelerden kaynaklanabileceði sonucuna varýlmýþtýr.

INTRODUCTION: Dental fear and anxiety are challenging dentists during dental treatments;and also negatively affect the orodental health of patients. In this study, it was aimed to evaluate differences in dental anxiety and fear levels of patients who referred to the Department of Oral and Maxillofacial Surgery( OMFS) undergraduate and academic staff clinics according to the sociodemographic characteristics, emotional responses and dental experiences,and to evaluate the effect of clinicians’ experience on these parameters.
METHODS: Patients referred to undergraduate and academic staff clinics of OMFS were questioned with 10 questions regarding demographic information and previous dental experiences,11 questions regarding dental fear, and 5 questions regarding dental anxiety. Compliance with normal distribution was examined by Kolmogorov-Smirnov and Shapiro-Wilk tests.Mann-Whitney- U and Kruskal Wallis tests were used to compare dental fear and anxiety scores. Significance level was taken as p<0.05.
RESULTS: There was a statistically significant difference in dental fear levels of patients according to type of the clinic, it was higher in undergraduate clinic(p=0.036).When patients were compared in terms of dental fear and anxiety by gender, it was found that both variables were at statistically significantly higher levels in men(p=0.002;p<0.001). Dental fear level was highest in 45-54 age group and lowest in 18-29 age group(p=0.009).
DISCUSSION AND CONCLUSION: While a difference was observed in terms of dental fear according to type of the clinic, no difference was observed in terms of dental anxiety.Males had higher dental anxiety and fear levels. 45-54 age group had the highest dental fear level. It has been concluded that these differences may stem from past dental experience.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Diþ hekimlerinde, çalýþma koþullarýna baðlý olarak gözlenen saðlýk sorunlarý içinde kas iskelet sistemi rahatsýzlýklarý, karpal tünel ve iþitme kaybý yer almaktadýr. Vertigo ve Migren þikayetleri ise genellikle stres ve kas iskelet sistemi rahatsýzlýklarý ile birlikte görülmektedir. Bu çalýþmanýn amacý diþ hekimlerinde kas ve iskelet sistemi rahatsýzlýklarý, karpal tünel ve iþitme kaybýnýn yaný sýra vertigo ve migren rahatsýzlýðýnýn görülme sýklýðýný belirlenmesi, kas ve iskelet sistemi rahatsýzlýklarý ile vertigo ve migren arasýndaki iliþkinin deðerlendirilmesidir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalýþma, kesitsel tipte bir araþtýrma olup, Ýstanbul ili Küçükçekmece ilçesi içerisinde yer alan aðýz ve diþ saðlýðý merkezi, fakülte, özel klinik ve muayenehanelerde mesleðini aktif olarak sürdüren, 84’ü (%51) kadýn, 80’i (%49) erkek olmak üzere toplam 164 diþ hekimi ile gerçekleþtirilmiþtir. Diþ hekimlerine sosyodemografik özellikleri, çalýþma hayatý ve kas ve iskelet sistemi rahatsýzlýklarý, karpal tünel ve iþitme kaybý ile vertigo ve migren rahatsýzlýðýna yönelik sorularý içeren anket uygulanmýþtýr. Anketler yüz yüze görüþme yöntemi ile tamamlanmýþtýr.
BULGULAR: Bu çalýþmaya katýlan diþ hekimlerinin %67,1’inin kas ve iskeletsel aðrý, %14,6’sýnýn migren, %8,5’unun karpal tünel, %6,7’sinin iþitme kaybý ve %6,7’sinin vertigo rahatsýzlýðý geçirdiði belirlenmiþtir. Kadýnlarda, kas ve iskeletsel þikayetler, karpal tünel sendromu, migren ve vertigo rahatsýzlýðý erkeklere oranla istatistiksel olarak anlamlý derecede daha fazla gözlenmiþtir (p<0,01). Kas ve iskeletsel þikayetlerin migren üzerinde pozitif ve anlamlý bir etkiye sahip olduðu görülmüþtür. (p<0,001).
TARTIÞMA ve SONUÇ: Diþ hekimlerinin baþlýca saðlýk þikayetinin kas ve iskeletsel problemler olduðu saptanmýþtýr. Kas ve iskeletsel þikayetlerin migren ataklarý ile iliþkili olabileceði görülmüþtür. Kadýn diþ hekimlerinin, erkek diþ hekimlerine oranla daha fazla saðlýk sorunu yaþadýklarý gözlenmiþtir.

INTRODUCTION: Musculoskeletal system disorders, carpal tunnel and hearing loss have been among the health problems observed in dentists due to working conditions. Vertigo and migraine complaints are generally seen together with stress and musculoskeletal system disorders. The aim of this study is to determine the prevalence of musculoskeletal system disorders, carpal tunnel and hearing loss, as well as vertigo and migraine in dentists, and to evaluate the relationship between musculoskeletal system disorders and vertigo and migraine.
METHODS: This cross-sectional research was carried out with 164 dentists; 84 (51%) female and 80 (49%) male dentists who were actively conducting their profession in oral and dental health center, faculty, and private dental clinics in Istanbul Küçükçekmece. A questionnaire including sociodemographic characteristics, working life and musculoskeletal system disorders, carpal tunnel syndrome and hearing loss, vertigo and migraine were applied to dentists. The questionnaires were completed by face-to-face interview method.
RESULTS: 67.1% of the dentists participating in this study had musculoskeletal pain, 14.6% had migraine, 8.5% had carpal tunnel syndrome, 6.7% had hearing loss and 6.7% had vertigo attack. Musculoskeletal complaints, carpal tunnel syndrome, migraine and vertigo were significantly more common in female dentists than in male ones (p<0.01). Musculoskeletal complaints had a positive and significant effect on migraine (p<0.01).
DISCUSSION AND CONCLUSION: The main health complaints of dentists were musculoskeletal problems. It has been observed that musculoskeletal complaints may be associated with migraine attacks Female dentists had more health problems than their male colleagues.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Çalýþmamýzýn amacý, Türkiye’deki diþ hekimliði öðrencilerinin, diþ hekimliðinde ve oral radyolojide yapay zeka kullanýmýna iliþkin görüþlerinin deðerlendirilmesidir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalýþmaya 19 ile 30 yaþ arasýnda 236 diþ hekimliði öðrencisi katýlmýþtýr. Katýlýmcýlar Survey Monkey anket programýnda hazýrlanan öðrencilerin diþ hekimliði ve oral radyolojide yapay zeka kullanýmýna iliþkin görüþ ve tutumlarýný inceleyen anketi cevaplamýþlardýr. Ýstatiksel analiz için tanýmlayýcý istatistik ve Kolmogrov-Smirnov testi kullanýlmýþtýr.
BULGULAR: Çalýþmaya katýlan öðrencilerin %15,25’ini (n: 36) 1. Sýnýf, %15,68’ini (n: 37) 2. Sýnýf, %19,92’sini (n: 47) 3. Sýnýf, %25’ini 4. Sýnýf (n: 59), %24,15’ini (n: 57) 5. Sýnýf öðrencileri oluþturmaktadýr. Katýlýmcýlarýn %72,88’inin (n: 172) yapay zekanýn günlük hayatta kullaným alanlarý hakkýnda bilgisi varken, öðrencilerden sadece %23,73’ünün (n: 56) radyoloji alanýnda kullanýmý hakkýnda bilgisi vardýr. Yapay zekanýn oral radyolojide kullaným alanlarý konusunda bilgi düzeylerinde 5. ve 4. sýnýflar ile 1., 2. ve 3. sýnýflar arasýnda istatiksel olarak anlamlý bir farklýlýk olduðu görülmüþtür. Katýlýmcýlarýn yaklaþýk %80’i yapay zekanýn diþ hekimliði ve oral radyoloji alanýný geliþtireceðini düþünüyorken, bu uygulamalarýn ileride diþ hekimlerinin yerini almasý konusunda endiþe duymadýklarý görülmüþtür.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Literatürde diþ hekimlerinin ve diþ hekimliði öðrencilerinin yapay zeka uygulamalarý hakkýnda görüþ ve tutumlarý hakkýnda bilgi eksikliði mevcuttur. Öðrencilerin büyük çoðunluðu diþ hekimliði eðitiminde yapay zekaya yer verilmesi gerektiðini desteklemektedir. Yapay zekanýn diþ hekimliðinde kullaným alanlarý konusunda üst sýnýf öðrencilerinin alt sýnýflara göre daha fazla bilgisi olduðu izlenmiþtir.

INTRODUCTION: The aim of this study was to evaluate the attitude of the dental students in Turkey regarding effect of artificial intelligence on dentistry and oral radiology.
METHODS: In this study, 236 students aged between 19 and 30 years were participated. Participants filled in the questionnaire was prepared online Survey Monkey that comprised the knowledge and attitude of the dental students regarding impact of artificial intelligence on dentistry and oral radiology. Results were analyzed using descriptive statistics and Kolmogrov-Smirnov test.
RESULTS: Student rates by year were first year 15.25%, second year 15.68%, third year 19.92%, fourth year 25%, fifth year 24.15%. When 72.88% of participants were aware of using artificial intelligence in daily life, 23.73% of participants were aware that artificial intelligence is used in the oral radiology and dentistry. There was significant difference between students in fifth, fourth year and first, second, third year about knowledge of the applications of artificial intelligence in dentistry and oral radiology. While approximately 80% of the participants reported that artificial intelligence would improve dentistry and oral radiology, they stated that they were not worried that these developments would replace dentists.
DISCUSSION AND CONCLUSION: There are a few studies about the knowledge and attitude of artificial intelligence in the dentistry among dental students and dentists. Most of the students supported that artificial intelligence should be part of dentistry training. It was found that students in the clinical years have better knowledge of the artificial intelligence applications in the dentistry than students in the preclinical years.

Modern Endodontik tedavilerin baþarý ve baþarýsýzlýklarýnda diþ hekimlerinin tecrübesi ve kullanýlan teknolojik ürünlerin payý günümüzde çok önemli bir rol oynamaktadýr. Özellikle, klinisyenlerin büyüteç, dental operasyon mikroskobu, dental volumetrik tomografi, rubber-dam ve nikel-titanyum (NiTi) kanal eðeleri gibi ürünleri kullanmasý endodontik tedavinin baþarýsýný anlamlý derecede arttýrmaktadýr. Kliniklerimizde, endodontik tedavi yaparken genellikle en çok kullandýðýmýz alet ise paslanmaz çelik veya NiTi kök kanal eðe sistemleridir. Her iki farklý türdeki eðelerin kendi içerisindeki avantaj ve dezavantajlarýna raðmen, günümüzde endodontik tedavi yapýlýrken NiTi’den yapýlmýþ aletler daha çok tercih edilmektedir. NiTi eðelerin hýzlý ve pratik kullanýmýna raðmen, diþ hekimleri endodontik tedavi uygulamalarýnda bu eðelerin kullanýmýnda dikkatli davranmalarý ve kullanacaklarý NiTi eðeleri çok iyi tanýmalarý gerekmektedir. Bu derlemenin amacý; modern endodonti pratiðinde sýklýkla kullandýðýmýz NiTi aletlerin yýllar içerisinde yapmýþ olduðu tasarým deðiþikliklerini, sistem güncellemelerini ve jenerasyonlar arasý farklýlýklarýný deðerlendirmek ve açýklamaktýr.

In the success and failures of modern endodontic treatments, both the experience of dentists and the using technological products’s parts are played a very important role today. In particular, practitioners make use of products such as loupe, dental operation microscope, dental volumetric tomography, rubber-dam and nickel-titanium (NiTi) rotary files significantly increases the success of endodontic treatment. The most commonly used instrument in endodontic treatment is stainless steel or NiTi rotary file systems in our clinics. Despite the advantages and disadvantages of both different types of files, the instruments made of NiTi are more preferred when administering endodontic treatment. In addition to despite the rapid and practical using of NiTi files, dentists need to be careful in the using of these files and know them very well in endodontic treatments. The purpose of this review is to evaluate and explain the design changes, system updates and intergenerational differences of NiTi instruments that we frequently use in modern endodontics treatment over the years.

Diþ hekimleri arasýnda endodontik tedavi çýplak gözle görülmeyen bir alanda uygulandýðý için genellikle zor ve uzun süren bir tedavi seçeneði olarak kabul edilmektedir. Tedavinin içerisinde oluþabilecek çeþitli zorluklar da aðýrlýklý olarak kullanýlan endodontik aletlerden kaynaklanmaktadýr. Nikel-titanyum (NiTi) eðeler, þekil hafýzasý ve süper elastiklik özellikleri sayesinde geleneksel paslanmaz çelik eðelere göre kök kanallarýnda komplikasyon görülme riskini düþürmektedir. NiTi eðelerin sahip olduðu bu tip mekanik özellikler sayesinde, endodontik aletler, kök kanalý içerisinde farklý hareketleri kullanarak tedaviyi rahat bir þekilde bitirebilmektedir. Tedavinin baþlangýç aþamasýnda ise kök kanal anatomisine uygun bir rehber yol dengesi tutturmak çok önemlidir. Bundan dolayý endodontik tedavide kullanýlan tüm NiTi sistemlerin içerisinde mutlaka bir glide path sistemi de yer almalýdýr. Bu derlemenin amacý; endodontide sýklýkla kullanýlan rehber yol eðeleri ve hareketleri deðerlendirerek, NiTi alaþýmlarýn metalürjik yapýsý ve mekanik özelliklerini özetlemektir.

Endodontic treatment is not a visible area to the naked eye, generally considered as a difficult and long-term treatment option among dentists. Various difficulties, that may occur in the treatment, originate mainly from the using endodontic instruments. Nickel-titanium (NiTi) files reduce the risk of complications in root canals compared to conventional stainless steel files, under favour of their shape memory and super elasticity. By means of such mechanical features of NiTi files, endodontic instruments can comfortably finish the treatment using different movements within the root canal. In the initial part of the treatment, it is very important to ensure a guideline balance suitable for the root canal anatomy. Therefore, a glide path system should be included in all using NiTi systems in endodontic treatment. The purpose of this review is to evaluate the glide path files and motions commonly used in endodontics and to summarize the metallurgical structure and mechanical properties of NiTi alloys.