GÝRÝÞ ve AMAÇ: Bu çalýþmanýn amacý kök kanal tedavisi yapýlmýþ diþlerin 5 yýllýk saðkalým oranýný araþtýrmak ve endodontik tedavi yapýlmýþ diþlerin saðkalýmý ile yaþ, cinsiyet, diþin lokasyonu, periapikal saðlýðý gibi preoperatif prognostik faktörler arasýndaki iliþkiyi deðerlendirmektir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalýþmaya 103 hastanýn 203 diþi dahil edilmiþtir. Çalýþmaya dahil edilen hastalarýn yaþlarý ve cinsiyetleri, diþlerin lokasyonu, iþlem öncesi periapikal saðlýk durumlarý, 5 yýl sonunda aðýzda olup olmadýðý, aðýzda olmayan diþlerin kök kanal tedavisi yapýldýktan kaç ay sonra çekildiði kaydedilmiþtir. Endodontik tedavi yapýlmýþ diþlerin 5 yýllýk saðkalýmýný deðerlendirmek için Kaplan-Meier analizi, diþ çekimi üzerinde etkisi olan risk faktörlerini araþtýrmak için Cox regresyon analizi kullanýlmýþtýr.
BULGULAR: Çalýþmaya dahil edilen diþlerin 5 yýllýk kümülatif sað kalým oraný %84,2’dir. Cox regresyon analizi sonucunda diþ grubu ve apikal periodontitis varlýðýnýn saðkalým üzerine etkileri istatistiksel olarak anlamlý bulunmuþtur (p<0,05). Molar diþlerin çekilme riski 2,817 kat ve apikal periodontitis görülen diþlerin çekilme riski ise 2,397 kat daha fazladýr.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Kök kanal tedavisi yapýlmýþ diþlerin 5 yýllýk saðkalým oraný %84,2’dir. Molar diþlerin ve endodontik tedavi öncesi apikal periodontitis görülen diþlerin çekilme riski daha fazladýr.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Bu çalýþmada, peri-implantitisin karakteristik klinik parametrelerine non-invaziv alternatifler olarak, çeþitli biyokimyasal parametreleri deðerlendirmeyi amaçladýk.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalýþmaya, saðlýklý peri-implant dokusu bulunan 40 ve peri-implantitise sahip 40 implant olmak üzere toplam 80 implant dahil edildi. Demografik verilerin kaydedilmesiyle beraber plak indeksi, sondalamada kanama indeksi, keratinize doku geniþliði, sondalama derinliði miktarý ve püy varlýðý verileri ölçüldü. Biyokimyasal analiz, peri-implant oluk sývýsýnda (PÝOS) IL-1β, IL-12, IL-17, IL-23, MCP-1, M-CSF, RANKL, OPG ve TRAF6 düzeylerini belirlemek amacýyla ELISA yöntemiyle gerçekleþtirildi.
BULGULAR: Peri-implantitis grubunda, plak indeksi (p˂0,01), sondalamada kanama (p˂0,01) ve sondalama derinliði (p˂0,001) anlamlý derecede yüksek bulundu, ancak keratinize doku geniþliði anlamlý derecede düþük bulundu (p˂0,01). Peri-implantitis grubunda IL-17 (p˂0,05), M-CSF (p˂0,01) ve TRAF6 (p˂0,01) düzeyleri anlamlý derecede yüksek bulunurken, IL-23 düzeyleri anlamlý derecede düþük bulundu (p˂0,01).
TARTIÞMA ve SONUÇ: Peri-implant hastalýklarýn erken tanýsýnda potansiyel biyobelirteç olarak PÝOS’de IL-17, IL-23, M-CSF ve TRAF6 seviyeleri ve olasý etkileþimlerinin takibi, deðerli ve tekrarlanabilir bir yöntem olarak düþünülebilir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Bu çalýþmanýn amacý, uzmanlýk/doktora yapmakta olan diþ hekimlerinin uzmanlýk/doktora eðitimine katýlma motivasyonlarýný etkileyen faktörleri ve eðitimlerinin sonunda gelecek hedeflerini deðerlendirmektir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Bu çalýþmanýn verileri, 23 sorudan oluþan anketin farklý illerde bulunan 101 doktora/uzmanlýk öðrencisinin kendileri tarafýndan yanýtlanmasýyla elde edilmiþtir. Ýstatistiksel analiz için Ki-kare analizi, Fisher’s Exact testi ve Pearson Ki-kare analizi kullanýlmýþtýr (p=0,05).
BULGULAR: Prestij ve unvan sahibi olmak (%43,56) ile akademik alanda ilerlemek (%39,6), bu eðitim programlarýna baþvurmak için baþlýca sebeplerdir. Akademik alanla ilerlemek için doktora/uzmanlýk eðitimine baþvurduðunu belirten 40 kiþiden yalnýzca 24 kiþi eðitim programlarý bittiðinde üniversitede çalýþmak istediklerini belirtmiþtir (p<0,05). Katýlýmcýlarýn çoðu; uzmanlýk/doktora programýna katýlmadan önceki gelecek planlarýnýn eðitimleri sýrasýnda deðiþtiðini (%56,44), saðlýkta þiddet haberlerinin gelecekteki mesleki hedeflerini engellediðini düþündüðünü (%64,36) ve eðitimlerinin bitiminde özel sektörde çalýþmak istediklerini (%71,29) belirtmiþlerdir (p>0,05).
TARTIÞMA ve SONUÇ: Akademisyenliðin pek tercih edilmemesi nedeniyle, ileride diþ hekimliði temel eðitiminin, özellikle yakýn zamanda açýlan fakültelerde, sekteye uðrayabileceði düþünülmektedir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Diþ hekimliðinde dijital teknolojinin kullanýmý CAD/ CAM sistemlerinin hayatýmýza girmesiyle son yýllarda oldukça artmýþtýr. CAD/CAM sistemleri ile bir iþ akýþý aðýz içi tarayýcýlarla direkt veya masaüstü tarayýcýlarla indirekt yöntem ile baþlayarak takip edilebilir. Bu çalýþmanýn amacý, tam ark diþli çenelerde masaüstü tarayýcý ve aðýz içi tarayýcýlarýn doðruluklarýnýn deðerlendirilmesidir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Tam ark diþli çene modelinde yer alan kanin ve molar diþleri üzerinde, ISO standartlarý çerçevesinde, dört adet 6 mm çapýnda negatif küre oluþturulmuþtur. Standart ýþýksýz ortamda, model, Dijital Þerit Projeksiyon Teknolojisi, Aktif Triangulasyon ve Konfokal Mikroskopi teknolojilerine sahip tarayýcýlar ile firmanýn önerdiði tarama protokolleriyle 20 kez taranarak dijitalize edilmiþtir. Kontrol grubu, referans dijital data, endüstriyel tarayýcý (Solutionix C500, MEDIT) ile elde edilmiþtir. Elde edilen tüm dijital data, 3 boyutlu (3B) analiz yazýlým programý ile deðerlendirilmiþtir (Geomagic studio 2015; 3D Systems Inc., Almanya). Normal daðýlan veriler için tek yönlü ANOVA ve post hoc Bonferroni testi, normal daðýlmayan veriler için Bonferroni, Kruskal-Wallis testi ile deðerlendirilmiþtir (α=0,05).
BULGULAR: Tam ark diþli model taramalarýnýn doðruluðu, masaüstü tarayýcý ve aðýz içi tarayýcýlarýn tipine baðlý olarak anlamlý farklýlýk göstermiþtir (p˂0,05). Her iki aðýz içi tarayýcý arasýnda tarama doðruluðu bakýmýndan istatistiksel olarak anlamlý fark bulunmuþtur (p˂0,05).
TARTIÞMA ve SONUÇ: Tam ark taramalarda dijital sistemlerin kullanýlmasý klinik olarak kabul edilebilir sonuçlar göstermektedir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Bu çalýþmanýn amacý, vestibül derinliði yetersiz olan diþsiz hastalarda serbest diþ eti greftiyle beraber yapýlmýþ vestibüloplasti operasyonunda, CAD-CAM plak ve konvansiyonel süturla vestibül derinliðinin stabilizasyonunun karþýlaþtýrýlmasýdýr.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Marmara Üniversitesi Diþ Hekimliði Fakültesi Aðýz, Diþ ve Çene Cerrahisi kliniðine 2021-2023 yýllarý arasýnda baþvurmuþ ve mandibula anterior bölgeye vestibüloplasti operasyonu yapýlmýþ 22 hasta çalýþmaya dahil edilmiþtir. Hastalardan 11’inde operasyon sonrasý vestibül derinliðinin stabilizasyonu CAD-CAM plakla saðlanmýþ, diðer hasta grubunda ise konvansiyonel yöntemle süturla saðlanmýþtýr. Hastalardan operasyon öncesi ve sonrasý alýnan ölçüler 3D taranýp çakýþtýrýldý. Operasyon sonrasý kazanýlan yüzey alan ölçümleri karþýlaþtýrýldý.
BULGULAR: Sonuçlarýn istatistiksel analizinde, iki farklý ameliyat yönteminin etkinliklerinin karþýlaþtýrýlmasý amacýyla, CADCAM ve Konvansiyonel gruplardaki yüzdesel deðiþimlerin ortalamalarý baðýmsýz örneklem t testi (unpaired t test) ile deðerlendirildi. CAD-CAM grubunda ortalama yüzde deðiþim %65,27 olarak bulunurken, Konvansiyonel grupta bu oran %49,03 olarak gözlemlendi. Yapýlan istatistiksel analiz, her iki grup arasýnda istatistiksel olarak anlamlý bir farkýn olduðunu gösterdi.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Plakla fiksasyonun, vestibül derinliðinin stabilizasyonunda daha iyi sonuçlara neden olduðu görüldü. Hasta sayýsý arttýrýlarak ve takip süresi uzatýlarak daha net sonuçlara ulaþýlabilir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Bu çalýþmanýn amacý Atatürk Üniversitesi Protetik Diþ Tedavisi Bölümü'nde 2014 ile 2019 yýllarý arasýnda tedavi edilen hastalarý ait olduklarý kuþaklara göre kategorize etmek ve diþ hekimleri arasýnda kuþak farklýlýklarý hakkýnda farkýndalýk oluþturmaktýr.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Atatürk Üniversitesi Protetik Diþ Tedavisi Bölümü'nde tedavi edilen hastalar arasýnda 2014'ten 2019'a kadar olan 5 yýllýk bir dönemi kapsayan kesitsel çalýþma yapýlmýþtýr. Bu hastalar, ait olduklarý kuþaklara göre kategorize edilmiþtir. Veriler IBM SPSS V23 ile analiz edildi. Yaþ gruplarýna göre cinsiyetin karþýlaþtýrýlmasýnda Pearson Ki-kare testi kullanýldý ve çoklu karþýlaþtýrmalarda Bonferroni düzeltmeli Z testi ile incelendi. Analiz sonuçlarý kategorik deðiþkenler için frekans (yüzde), nicel deðiþkenler için ortalama ± standart sapma ve ortanca (minimum – maksimum) þeklinde sunuldu. Önem düzeyi p<0,05 olarak alýndý.
BULGULAR: Çalýþmada, katýlýmcýlarýn %46,8'i erkek, %53,2'si kadýndý. Çalýþmaya sessiz kuþak (%3,1), bebek patlamasý kuþaðý (%24,7), X kuþaðý (%50,3), Y kuþaðý (%20,5) ve Z kuþaðý (%1,3) dahil edildi. Ortalama yaþ 51,22'ydi ve en genç katýlýmcý 12 yaþýndayken en yaþlýsý 98 yaþýndaydý.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Her kuþaðýn ihtiyacý olan tedaviler, tedavi beklentileri ve karþýlaþtýðý sorunlar farklýlýk gösterir. Farklý kuþaklarla iletiþim kurarken, en küçük ayrýntýlara dikkat etmek her açýdan faydalý olabilir. Hastalarýn endiþelerini anlamak ve deneyimlerine karþý empati göstermek, jenerasyonlar arasýndaki farklarý kapatmada önemli olarak kabul edilir. Modern diþ saðlýðý araçlarý, hastalara aðýz saðlýklarý hakkýnda etkili bir þekilde bilgi vermek için kullanýlabilir, bu da diþ hekimleri ile hastalar arasýndaki kuþak farklýlýklarýný kapatmaya yardýmcý olabilir.

Çürük geliþiminde rol oynayan faktörlerin belirlenmesi ve bunlarýn etki mekanizmasýnýn araþtýrýlmasý çürüðün tedavisi açýsýndan büyük bir öneme sahiptir. Bu doðrultuda mikroorganizma ve plaðýn meydana getirdiði etkiye baðlý olarak konaðýn yani diþin verdiði tepki de çürüðün ilerleyiþi açýsýndan önemlidir. Çürükteki matriks metalloproteinazlarýn (MMP) varlýðýnýn kanýtlanmasýnýn ardýndan katepsin enzimlerinin de varlýðýnýn bulunmasý çürüðün geliþme aþamalarýnda yeni bir pencere açmýþtýr. MMP’ler ve sistein katepsinler insan vücudunda yer alan, büyüme geliþme baþta olmak üzere; yara iyileþmesi, kemik remodellingi, hormon metabolizmasý gibi birçok olayda görev alan enzimlerdir. Vücutta yer alan çoðu enzim gibi varlýklarý ve iþleyiþleri muhteþem bir denge içerisinde gerçekleþmektedir. Dengenin bozulmasýyla birlikte; kanser, artrit, fibrotik bozukluklar, inflamatuar hava yolu hastalýklarý gibi birçok hastalýk ortaya çýkabilmektedir. Bu sebeple, bu enzimlerin dengesinin oral bölgede de saðlanmasý oldukça önemlidir. Bu derlemede bu enzimlerin genel etki ve özellikleriyle beraber, aðýz içerisindeki pozisyonlarý ve çürüðe olan etki mekanizmalarý mevcut çalýþmalarla birlikte toplanmýþ ve gelecekte bizim için neden önemli olabileceklerini göstermek amacýyla derlenmiþtir.

Molar Kesici Hipomineralizasyonu (MIH), sürekli birinci büyük azý diþi ve sürekli kesici diþlerin etkilendiði geliþimsel bir mine defektidir. Etiyolojisi tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik faktörlerin yaný sýra, doðum öncesinden doðum sonrasý belirli bir döneme kadar geçen süre içerisinde, çocuðun karþýlaþtýðý çeþitli sistemik, týbbi, çevresel faktörlerin de bu anomalinin oluþum nedenleri arasýnda yer alabileceði göz önünde bulundurulmalýdýr. MIH’den etkilenmiþ diþlerde görülen hipomineralize alanlar kuronun okluzal ve bukkal yüzeylerinde sýnýrlý defektler þeklinde saðlam mine dokusundan belirgin bir sýnýrla ayrýlmaktadýr. Defektlerin boyutlarý ve renkleri deðiþkenlik gösterebilmektedir. MIH’den etkilenmiþ sürekli birinci büyük azý diþlerinde çiðneme kuvvetlerinin etkisi nedeniyle sürme sonrasý posterüptif yýkým görülebilmektedir. MIH’li diþlerde yapýlan mikroskobik incelemeler sonucu, artmýþ protein içeriði sebebiyle saðlam diþlere göre apatit kristallerinin daha gevþek düzenlenmiþ olduðu ve prizma yapýsýnýn daha az yoðun olup, daha düþük seviyede mineral içerdiði bulunmuþtur. Ayrýca laboratuvar çalýþmalarý MIH’li diþlerdeki artmýþ protein içeriði ve azalmýþ mineral yapýsýndan dolayý saðlýklý mine ile karþýlaþtýrýldýðýnda bu diþlerde daha zayýf baðlantý kuvveti mevcut olduðunu ve fosforik asitin asitleme paterninin daha baþarýsýz olduðunu göstermiþtir. Restorasyon çevresindeki minenin kýrýlgan olmasý nedeniyle tekrarlayan çürükler de restorasyonlarýn baþarýsýný düþürmektedir. Bu sebeplerden dolayý, MIH’li diþlere sahip olan çocuklar daha fazla tedavi ihtiyacý göstermekte ve saðlýklý diþlere göre 7-10 kat daha fazla restorasyon tekrarý gerekmektedir. Bu derlemede, MIH’den etkilenmiþ diþlerdeki restorasyon baþarýsýzlýklarýnýn üstesinden gelmek amacýyla, adezyonu geliþtirme stratejilerinin incelenmesi ve restorasyonlarýn ömrünü ve klinik baþarýsýný artýrmak için literatürde yer alan önerilerin ve en iyi baðlantý protokollerinin tanýtýlmasý amaçlanmýþtýr.

Osteosarkoma, kemiðin en sýk rastlanan mezenkimal kökenli primer malign tümörü olup osteoid üretimi ile karakterizedir. Uzun ve yassý kemiklerde daha sýk görülür. Çene kemiklerinde görülen tipi primer konvansiyonel osteosarkomanýn bir varyantý olarak kabul edilmektedir. Çenelerde görülen tip için yapýlan bu ayrýmýn sebebi klinik, tedavi yaklaþýmý ve hastalýk seyri açýsýndan iki tutulum arasýnda farklýlýklar olmasýdýr. Çenelerde görülen osteosarkoma, tüm osteosarkoma olgularýnýn %5-13’ünü oluþturur ve daha ileri yaþlarda görülmesi (3-4. dekatlar), daha az metastaz yapma eðilimi ve daha iyi 5 yýllýk hayatta kalma oraný ile geleneksel osteosarkomadan ayrýlýr. Osteosarkoma, mandibulada en sýk korpus bölgesinde, maksillada ise alveolar kemiðin posteriorunda ve maksiller sinüste rapor edilmiþtir. Osteosarkomanýn radyolojik görüntüsü kemikte yýkým yapan osteolitik, kemik yapýmýnýn arttýðý osteojenik veya bu iki yapýnýn karýþýmý þeklinde deðiþkendir. Olgumuzda 50 yaþýnda kadýn hasta sol alt çenede ani geliþen aðrýsýz þiþlik ve sol alt dudakta parestezi þikayetiyle kliniðimize baþvurmuþtur. Lezyonun kesin tanýsý ve histopatolojik deðerlendirmesi için ilgili bölgeden insizyonel biyopsi alýnmýþtýr. Bu olgu sunumunda, mandibulada görülen osteoblastik tip osteosarkomanýn taný süreci sunulacaktýr.