GİRİŞ ve AMAÇ: Bu çalışmanın amacı, rekürrent aftöz stomatitli (RAS) hastalarda ağız sağlığına bağlı yaşam kalitesinin değerlendirilmesi ve belirleyenlerinin tespit edilmesidir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Bu kesitsel çalışmanın örneklemini RAS tanısı konulan gönüllü 85 hasta oluşturmaktadır. Veriler sosyo- demografik, davranışsal, klinik değişkenler ile Ağız Sağlığı Etki Ölçeği (OHIP-14)’nin yer aldığı anket formu aracılığı ile toplanmıştır. Ülserlerin klinik özelliklerinin değerlendirilmesinde Ülser Şiddeti Skorlaması (USS) kullanılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistik, Mann-Whitney U test, Spearman korelasyon katsayısı ve çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır.
BULGULAR: Çalışmada 35’i kadın (%41,2), 50’si erkek (%58,8), ortalama yaşı 39,17±14,29 olan toplam 85 hasta yer almaktadır. Cinsiyet (p=0,001) ve medeni durum (p=0.044) açısından OHIP-14’ün psikolojik rahatsızlık alt ölçeğinde anlamlı fark bulunmuştur. Çalışma durumu, eğitim, sigara ve alkol kullanımı açısından OHIP-14 toplam puan ve alt ölçek puanlarında anlamlı fark saptanmamıştır. İkili analizlerde, OHIP-14 toplam puanı ile aile öyküsü, ülser süresi, sıklığı, ağrı düzeyi, toplam USS skoru ve hastalık süresi arasında anlamlı ilişki bulunmuştur. Çok değişkenli regresyon analizinde; USS toplam puanı (ß=0.635; p<0,001), ağız sağlığı algısı (ß=0.285; p<0,05) ve medeni durum (ß=0.232; p<0.05) yaşam kalitesindeki toplam varyansın %25’ini açıklayan en önemli belirleyen olarak bulunmuştur.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Minör RAS’lı hastalarda ağız sağlığına bağlı yaşam kalitesinin en önemli belirleyeni olarak USS, ağız sağlığı algısı ve medeni durum bulunmuştur. Rutin klinik uygulamalarda OHIP-14’ün, ağız sağlığı algısı, sosyo-demografik özellikler ve USS’nin sübjektif sağlığın ölçümlenmesinde birlikte kullanılması fayda sağlayacaktır.
INTRODUCTION: The aim of the study was to assess the oral health-related quality of life in patients with recurrent aphthous stomatitis (RAS) and to determine its predictors.
METHODS: The study sample of this cross-sectional study was 85 volunteers with RAS. Data was collected via a questionnaire including socio-demographic, behavioral and ulcer characteristics and Oral Health Impact Profile 14 (OHIP-14). Ulcer characteristics was evaluated by using Ulcer Severity Score (USS). Data analysis was performed by using descriptive statistics, Mann-Whitney U test, Spearman correlation coefficients and the multiple linear regression.
RESULTS: A total of 85 patients of whom 35 were females (%41.2), 50 were males (%58.8) with a mean age of 39.17±14.29 years were enrolled. Regarding the psychological discomfort domain of OHIP-14 gender and marital status were statistically significant. There was no statistical significance in OHIP- 14 total score and its domain scores in terms of working status, education, tobacco and alcohol consumption. In bivariate analyses, significant differences were found among OHIP-14 total score and family history, ulcer duration, frequency, level of pain, total USS and disease duration. In the multivariate analysis, total USS, self-perceived oral health and marital status were found to be the most important predictors, accounting for 25 % of the variance in the OHIP-14 scale.
DISCUSSION AND CONCLUSION: The most important predictors of oral health quality of life in patients with minor RAS are total USS, patients’ perceived oral health and marital status. The use of OHIP-14 together with the self-perceived oral health, socio-demographic characteristics and USS will provide benefit to assess patients’ subjective oral health in routine clinical practice.